در موضوع تبلیغ و اطلاع رسانی دینی مسئله نوع قالب رسانه ای و شکل بهره مندی از آن بسیار حائز اهمیت است چرا که رسانه مکتبی اساسا از منابع فکری و زمینه های اندیشگی خوب و مفیدی به مدد دین اسلام و مکتب تشیع بهره مند است و آنچه عموما محل خطر و خلأ است به روزرسانی این منابع و اطلاعات ذیقیمت به زبان روز و به شکلی که در مخاطب اثر کند است
خبرگزاری حوزه/ امروز شنبه اول تیرماه مصادف است با روز تبلیغ و اطلاع رسانی دینی.
این روز به مناسبت سالروز صدور فرمان حضرت امام خمینی(ره) مبنی بر تأسیس سازمان تبلیغات اسلامی در سال 1360 نامگذاری شده است.
واقعیت آن است که جهان امروز، جهان رسانه و سیطره بلامنازع آن است. رسانه های مختلف و با قالبها و شگردهای گوناگون.
رسانه هایی که سالهاست تبدیل به قطب اطلاع رسانی و آگاهی بخشی و تنظیم مناسبات و شکل و باطن رویکردهای مردمان جهان یا همان ساکنان دهکده کوچک جهانی شده اند.
در چنین موقعیت و با چنان استیلایی است که ارزش و اهمیت رسانه دینی و درجه ضرورت آن قابل فهم می شود.
شاید بد نباشد شکل و شیوه تبلیغ و چگونگی آن را در فضای امروزی رسانه ها تا حدی بررسی و تحلیل کنیم تا برسیم به این نکته که تبلیغ و اطلاع رسانی دینی باید از چه ویژگی هایی برخوردار باشد تا در مخاطب کارگر افتد و اثر کند.
امروز دیگر تبلیغ مستقیم و شعارهای پرطمطراق نیست که باعث جذب مخاطب می شود بلکه این پرداخت و تزریق هنرمندانه و ظریف و با لطایف الحیل است که می تواند آحاد مردم را از هر قشر و سن و با هر درجه از سطح معلومات وجایگاه فکری به سوی خود بکشاند و موثر بیفتد.
گفته اند و درست گفته اند که سینما در روزگار ما «آموزگار تفکر بشر» و موثرترین و پرمخاطب ترین رسانه است و حتی رهبر فرزانه انقلاب هم از سینما به عنوان «هنر متعالی» یادکرده اند و از همه خواسته اند که به جایگاه آن واقف آیند.
حال باید دید مبلغان دینی ورسانه های آئینی ما تا چه حد توانسته اند از این عنصر مهم و مولفه تاثیرگذار بهره برده و آن را در جهت ارزشهای دینی و شعائر مکتبی مورد استفاده قراردهند.
تردیدی نیست که در امر تبلیغ دینی می توان و باید برای همه شیوه های پیشین و رسوم قدیمی وکهن، ارزش و جایگاه درخوری قائل شد و حتی برایشان پایگاه و جایگاهی بی بدیل درنظر گرفت کمااینکه در مورد قالب و شکل تبلیغ به صورت منبر و وعظ همین مسئله حقیقت دارد وهیچ چیز نمی تواند جای آن را بگیرد اما مسئله این است که به موازات این توجه و ارزش نهادن به روشهای کهن و قدیمی که بسیار هم موثر و محترم و قابل بهره وری اند و جایگاه و پایگاه خوبی هم در میان مردم دارند ما برای استفاده بهینه و درخور و قابل دفاع از رسانه ای مثل سینما و یا رمان چه تلاشهایی داشته ایم و آیا تلاشهایمان در نسبت با زمان و نیروی انسانی و نیاز و موقعیت فکری و جغرافیایی مان کافی و وافی بوده است؟
در موضوع تبلیغ و اطلاع رسانی دینی مسئله نوع قالب رسانه ای و شکل بهره مندی از آن بسیار حائز اهمیت است چرا که مبلغان دینی و اهالی رسانه مکتبی و مذهبی اساسا از منابع فکری و زمینه های اندیشگی و به اصطلاح آورده های تغذیه فکری و فرهنگی خوب، ارزشمند و مفیدی به مدد دین اسلام و مکتب تشیع بهره مندیم و آنچه عموما محل خطر و مورد کمبود و خلأ است به روزرسانی این منابع و اطلاعات ذیقیمت به زبان روز و به شکلی که در مخاطب اثر کند است و اتفاقا همین مسئله هم باعث شده تا دشمنان دین و آئین به ما وفرهنگمان هجوم آورند وضربات سنگینی واردکنند.
حقیقت تلخ آن است که امروز مردم وبه ویژه جوانان ما در زیر سیل بی امان دستاوردهای فکری و تکنولوژیک غرب و به خصوص سینما و رمان هستند.
حتی رسانه های فراگیر و پرمخاطب ما همچون تلویزیون هم در سیطره محصولات غربی و خصوصا هالیوودی است و مثلا در ایام تعطیل و اعیاد مذهبی هم آنچه معرکه گیری و جولاندهی بلامنازعی دارد سینمای هالیوود و محصولات آن است با همه زمینه ها وسوگیری های فکری و آوردهای فرهنگی خاصش که اغلب در تناقض و تنافر با ضرورتهای فکری و فرهنگی ماست.
در مقابل چنین فضایی چه باید کرد؟
وظیفه امروز ما این است که اولا عرصه های خالی مانده و میدانهای فتح نشده و سنگرهای بی سرباز مانده در این حوزه را دریابیم و صرفا به کارهای بی رمق و تکراری وکلیشه ای بی مخاطب رونیاوریم و بسنده نکنیم.
چرا وسیله تبلیغی مهم و عنصر اطلاع رسانی فراگیر و پرمخاطبی همچون سینما و رمان باید تماما یا اکثرا در دست دشمنان ما باشد و ما یا آن را رها کنیم به حال خود یا در برابرش موضع تدافعی بگیریم و یا از موضع انفعال و انکار و تکفیر برآییم؟!
نباید فراموش کنیم که حتی اگر ما هم با رسانه های تبلیغی امروز از جمله سینما و رمان کاری نداشته باشیم، آن ها با ما و خانواده ها و جوانهایمان کار خواهند داشت و جای خود به لطایف الحیل و با هزار حیله و نیرنگ در میانشان بازخواهند کرد.
آری؛ جهان امروز جهان رسانه و سیطره بلامنازع آن است. رسانه های مختلف و با قالبها و شگردهای گوناگون. رسانه هایی که سالهاست تبدیل به قطب اطلاع رسانی و آگاهی بخشی و تنظیم مناسبات و شکل و باطن رویکردهای مردمان جهان یا همان ساکنان دهکده کوچک جهانی شده اند.
و وظیفه مبلغان دینی و اهالی اطلاع رسانی مکتبی این است که با شناخت هرچه بیشتر و بهتر از این مولفه ها و شکل و ماهیت و باطن آنها، بهترین و مناسبترین استفاده ها را از انواع و اقسام آنها در حوزه معرفی به روز و هنرمندانه دین و آئین به انجام رسانده و راه را برای ورود دین حق و مذهب حقیقی و الهی تشیع به عرصه جهانی تبلیغ و اطلاع رسانی فراهم سازند.
محمدرضا محقق